In de Finse cultuur is de Finse onafhankelijkheid begrijpelijkerwijs een onderwerp dat een scala aan emoties oproept, van trots tot de angst om die te verliezen. Er is ook een dominante visie op een typische Fin die de Finse mentaliteit vertegenwoordigt en opkomt voor het recht op vrijheid van bestaan, meningsuiting en meningsuiting. Trots is een gevoel dat ik als het mijne herken wanneer het onderwerp van een gewonnen oorlog en de verworven vrijheid voor ons geliefde land ter sprake komt. Maar wanneer het gesprek onvermijdelijk lijkt te gaan over het Finse volk en wie ze zijn, voel ik me allesbehalve trots.

Vooral na de vluchtelingencrisis in 2015 en het mislukte integratieproces in Zweden is het racisme in Finland enorm toegenomen. Er lijkt een sterke mening te bestaan over met wie we ons land moeten delen en wie niet. De vooroordelen tegen migranten zijn sterk en er bestaan veel negatieve aannames over bepaalde mensen. Wat mij het meest zorgen baart, is dat vooroordelen en aannames stilzwijgend worden geaccepteerd in de Finse samenleving, omdat mensen zich niet eens realiseren dat ze iets zijn dat verwerkt en uitgewerkt moet worden. Het is ook veel te gemakkelijk om te zien wat Finnen het meest raakt aan migranten – en helaas is dat oppervlakkig.

Mislukkingen in de Finse samenleving

Als je andere etnische kenmerken hebt dan de traditionele Finse, word je niet als Fin gezien. Zelfs niet als je in Finland geboren en getogen bent en vloeiend Fins spreekt. Mensen met niet-Finse namen, een donkere huidskleur en bijvoorbeeld niet-christelijke kleding en accessoires worden voortdurend ondervraagd over hun achtergrond. En om de een of andere reden beperkt deze ondervraging zich niet tot hun nationaliteit, maar leidt het tot onderschatting van hun capaciteiten en vaardigheden. Er wordt van hen aangenomen dat ze geen Fins spreken, ze krijgen alleen laagbetaalde banen aangeboden en worden op verschillende openbare plaatsen gediscrimineerd. Veel slachtoffers van racisme vinden het ergste dat hun ervaringen worden gebagatelliseerd en zelfs helemaal niet geloofd. (Yle 2023.)

Omdat ons buurland Zweden met veel moeilijkheden kampt door een mislukt integratieproces van vluchtelingen en migranten, maakt Finland zich begrijpelijkerwijs zorgen. In Zweden bijvoorbeeld zijn de activiteiten van criminele bendes en rellen aanzienlijk toegenomen, omdat de Zweedse politie niet in staat is om preventief in te grijpen bij de vorming van criminele bendes en groepen. De gepleegde misdrijven hebben helaas meerdere burgerslachtoffers geëist (Rigatelli 2021). Hoewel dit fenomeen angstaanjagend is, kunnen we het als samenleving niet voorkomen of onszelf beschermen zonder ook anderen te beschermen. Sterker nog, we zouden niet eens over "wij" en "zij" moeten praten.

Het probleem met de Finse samenleving die oplossingen zoekt voor migratieproblemen, is dat migranten zelf als het probleem worden gezien. Hoe kunnen we van migranten verwachten dat ze zich integreren in onze samenleving en een veilige plek vinden als we ze als een potentiële bedreiging beschouwen? 

Idealiter zouden alle migranten succesvol moeten integreren en zich hier in Finland thuis moeten voelen, werk moeten vinden en de Finse taal moeten leren. Vanwege de angst voor radicalisering onder migranten zien veel Finnen migranten echter nog steeds als
mislukkingen en zelfs parasieten als ze daar niet meteen in slagen. En deze houding is precies de reden waarom sommigen van hen dat niet doen.

Laten we teruggaan naar het patriottisme. Patriottisme staat in de definitie voor "liefde voor het vaderland". Het herinnert ons ook aan de gevoerde oorlogen en de verworven onafhankelijkheid. Patriottisme is ook een gevoel van verbondenheid, een behoefte om te beschermen en een deel van iemands individualiteit en identiteit. (Primoratz 2020.) Trots op het vaderland gaat ook gepaard met een perceptie van de mensen in het betreffende land: wie de Finnen zijn. Een Fin van geboorte wordt nog steeds alleen gezien als een blanke blanke die vloeiend Fins spreekt en als christen in Finland is geboren en getogen. Deze perceptie sluit daarom Roma, Sami en Tataren uit, die allemaal een oorspronkelijke minderheidsgroep in Finland vormen.

Ook Finnen met een donkere huidskleur, meerdere moedertalen of andere dan blanke etnische kenmerken en culturele connecties worden niet als 'echte' Finnen gezien. Finland is zelfs een van de meest racistische landen in Europa, waar veel zwarte mensen te maken hebben gehad met racisme en discriminatie. (Hanhinen 2023.) Als dit de gemiddelde mentaliteit van Finnen weerspiegelt, hoe kunnen we dan verwachten dat elk lid van onze samenleving volledig bijdraagt aan de veiligheid en het welzijn van ons geliefde land?

Discriminatie, uitsluiting en het tot zwijgen brengen helpt een migrant of minderheid niet om een nieuwe taal te leren of een baan te krijgen, vooral niet wanneer deze giftige houdingen zich als een plaag verspreiden in de academische wereld. 

De gevaarlijkste vorm van racisme is inderdaad structureel; onderzoek heeft uitgewezen dat bijvoorbeeld een niet-Finse naam of een niet-blanke huidskleur factoren zijn die iemand ervan kunnen weerhouden een baan te vinden, ongeacht zijn of haar academische prestaties en/of werkervaring. Dit probleem schetst een somber beeld van de huidige staat van de Finse samenleving – en ook van de toekomst als er NU niets wordt gedaan. (Länsi-Suomi 2020.)